Phá rừng phòng hộ để… trồng keo

 

Nhiều ha rừng phòng hộ ở huyện Sơn Hòa bị đốt, chặt để trồng keo. Ảnh: Phương Uyên

Đây là nghịch lý diễn ra tại rừng phòng hộ giáp ranh xã Sơn Hội và Sơn Định, huyện Sơn Hòa, Phú Yên những năm qua. Rừng tự nhiên bị cạo trọc đến đâu thì cây keo được phủ đến đó!

 
 

Đốt trọc rừng phòng hộ

Tại cột mốc số 716 thuộc Ban Quản lý rừng phòng hộ Sơn Hòa ghi rõ loại rừng là phòng hộ. Thế nhưng chỉ cách đó vài trăm mét nhiều cây rừng tự nhiên như ké, cóc da đá... vừa bị chặt hạ, lá cây vẫn xanh. Trên nhiều thân cây rừng mới chặt này còn có sơn đỏ dấu X và chữ cấm phá rừng.

Có mặt tại khu vực sườn dốc suối Dĩ, cách cột mốc số 716 không xa khoảng 2ha rừng đã bị đốt sạch. Hiện trường để lại là những gốc cây, tấm ván bìa, thân gỗ to có đường kính 0,5-1m được cưa xẻ lấy gỗ tại chỗ. Nhiều gốc cây rừng bị đốt trơ trụi, một mảng màu đen rộng lớn. Nhưng sát những gốc cây rừng ấy là những cây keo non vừa mới được trồng.

Cây rừng đốt đến đâu cây keo non trồng thế đến đó. Ảnh: Phương Uyên

Theo người dân địa phương, tình trạng phá rừng khu vực đầu nguồn Sông Trà Bương diễn ra từ năm 2019 đến nay. Diện tích rừng phòng hộ đầu nguồn bị phá đã trồng keo khoảng hơn 20 đến 30 ha.

Riêng từ tháng 3.2021 đến nay có trên 10ha rừng phòng hộ đầu nguồn khu vực này bị phát trắng. Bằng chiêu thức ban đầu là cho người vào thẳng rừng già, chặt dọn những thân cây nhỏ, trồng dặm cây keo. Sau đó phá dần ra và cứ như thế hàng chục ha rừng phòng hộ bị “hô biến” thành rừng keo mỗi năm.

Khi tìm đến chủ rừng là Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Sơn Hoà (thuộc Sở NN&PTNN Phú Yên) để tìm hiểu thì được lãnh đạo ở đây cho biết mấy năm nay không có vụ phá rừng nào.

Ông Đặng Việt Dũng - Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý rừng phòng hộ Sơn Hòa, Phú Yên nói: “Năm sáu năm nay chưa phát hiện vụ nào phá rừng. Lấn chiếm thì có nhưng đã chuyển cơ quan chức năng xử lý hết. Đối với rừng tự nhiên khi lấn vô anh em đã xịt sơn rồi truy tìm, tới nhà nói là người ta không dám”.

Những gốc cây gỗ tự nhiện được xẻ tại chỗ. Ảnh: Phương Uyên

Lãnh đạo ban quản lý rừng cũng khẳng định đã tăng cường lực lượng không để cho bà con vào phá rừng tự nhiên. Và chỉ cần phát rừng tầm 2.000 đến 3.000m2 là phải truy cứu trách nhiệm hình sự rồi. Trong khi thực tế tại khu vực rừng phòng hộ giáp ranh xã Sơn Hội và Sơn Định đã bị đốt trụi, có cả cây rừng đã được sơn đỏ dấu X.

Công an vào cuộc điều tra

Dấu vết những cây keo non đã được trồng tại những nơi rừng phòng hộ bị cạo trọc cho thấy việc phá rừng này có chủ? Không chỉ là lâm tặc phá rừng để lấy gỗ mà còn là “rẫy tặc” đốt trọc trồng keo thu lợi nhuận kinh tế. Vậy ai là người đứng sau “hô biến” những cánh rừng tự nhiên có chức năng phòng hộ để đổi lấy những cây keo non?

Lãnh đạo tỉnh Phú Yên vào kiểm tra hiện trường phá rừng phòng hộ ở huyện Sơn Hòa ngày 2.9. Ảnh: Phương Uyên

Ngày 2.9, đích thân ông Trần Hữu Thế- Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên và Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh ông Lê Tấn Hổ cùng lãnh đạo các đơn vị, chính quyền địa phương có liên quan đến kiểm tra thực tế và chỉ đạo xử lý vụ phá rừng phòng hộ nghiêm trọng này.

Theo báo cáo khảo sát ban đầu của Sở NN&PTNN Phú Yên tại khu vực rừng bị phá được báo chí phản ánh thuộc tiểu khu 162 (lâm phần của Ban Quản lý rừng phòng hộ Sơn Hòa). Diện tích tại hiện trường bị chặt phá ban đầu xác định khoảng 2,7ha cây rừng tự nhiên (rừng sản xuất hơn 0,7ha và rừng phòng hộ hơn 1,9ha).

Những cây gỗ tự nhiên có đường kính 40cm cũng bị chặt. Ảnh: Phương Uyên

Sau khi trực tiếp kiểm tra tại hiện trường phá rừng, ông Trần Hữu Thế yêu cầu Sở NN&PTNN, UBND huyện Sơn Hòa rà soát, kiểm tra lại tất cả các vụ việc liên quan đến phá rừng, lấn chiếm đất rừng để xử lý nghiêm. “Giờ để làm được việc này cho rõ thì chúng tôi giao trách nhiệm cho công an, nông nghiệp, kiểm lâm phối hợp với chính quyền địa phương để điều tra làm rõ việc này và xử lý đúng theo quy định của pháp luật. Đề nghị ngành nông nghiệp, cơ quan chủ quản, trước mắt tạm dừng việc điều hành của Giám đốc Ban Ban Quản lý rừng phòng hộ Sơn Hòa để tập trung làm rõ các nội dung đang được đặt ra”- ông Thế chỉ đạo.

Đốt trụi rừng để phủ keo. Ảnh: Phương Uyên

Rừng phòng hộ đầu nguồn sông Trà Bương có chức năng quan trọng giữ nước, điều tiết lũ trong mùa mưa và được bảo vệ nghiêm ngặt. Các vụ phá rừng được tổ chức tinh vi, bài bản trong một thời gian dài.

Để phá được những cánh rừng phòng hộ này với diện tích lớn không phải là điều dễ dàng vì vậy điều mà người dân bức xúc cần làm rõ là những ai đã đứng sau làm điều này? Nhưng điều đau xót hơn là những ha rừng tự nhiên nghìn năm chắn lũ, giữ nước cho người dân miền núi Sơn Hòa và hạ lưu đã bị đánh đổi... thành “rừng trồng” keo, hậu quả này biết bao giờ gánh hết!

PHƯƠNG UYÊN