(TBTCO) - Khi miền Trung chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đợt bão lũ lớn chưa từng có trong nhiều năm qua, thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, nhiều đại biểu Quốc hội tập trung “mổ xẻ” nguyên nhân do con người khiến “mẹ thiên nhiên” nổi giận, như phá rừng, phát triển ồ ạt đập thủy điện...
“Chúng ta mất quá nhiều rừng tự nhiên”
Đại biểu (ĐB) Triệu Thị Thu Phương (Bắc Kạn) phát biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác bảo vệ phát triển rừng. ĐB nhận xét, những năm qua, cả nước đã tăng được tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc từ 39% lên 43%. Chính sách giao đất giao rừng là giải pháp đột phá, song việc giữ rừng tự nhiên chưa hiệu quả, người dân chưa sống được bằng sản phẩm từ rừng.
Trong khi đó, tiêu chí phân bổ đầu tư công trung hạn lại chưa ưu tiên đúng mức cho giữ rừng, bảo vệ rừng. ĐB Triệu Thị Thu Phương đề nghị Chính phủ xem xét lại điểm số của tiêu chí này, đồng thời với việc đầu tư phát triển sản phẩm lâm nghiệp, biến nó thành sản phẩm giảm nghèo, tăng chi phí khoanh nuôi và phát triển rừng… tạo động lực cho người dân đầu nguồn giữ rừng, bảo vệ hệ sinh thái.
ĐB Hoàng Đức Thắng đến từ Quảng Trị, là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đợt mưa lũ vừa qua nhận định, do biến đổi khí hậu, lượng mưa kỷ lục đã gây ra đợt mưa lũ nghiêm trọng.
“Chúng ta mất quá nhiều rừng tự nhiên, các dự án thủy điện nhỏ 20 năm qua đã phát triển ồ ạt; hàng chục nghìn ha rừng mất đi; chỉ tiêu trồng rừng mới không nói lên nhiều khi rừng tự nhiên ngày càng mất đi, là nguyên nhân cho lũ quét và sạt lở đất. Thủy điện không làm ra lũ nhưng làm mất rừng, tàn phá nặng nề hơn” - ĐB Hoàng Đức Thắng nói.
Liên quan đến phát triển rừng, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, chế độ giữ rừng ngày càng tăng, từ 50.000 đồng/ha, nâng lên 250.000 đồng/ha. Đến nay, thế giới đã thừa nhận Việt Nam tham gia phát triển bền vững. Tuy nhiên, trong hơn 30 năm đổi mới, việc phát triển rừng tự nhiên không thể như xưa, khi trước đó, chiến tranh đã hủy hoại hàng triệu ha rừng. ĐB Triệu Thị Thu Phương đề nghị Quốc hội sớm phê duyệt vốn đầu tư thích đáng cho các chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển nông thôn mới, giảm nghèo.
Cũng quan tâm đến vấn đề này, ĐB Nguyễn Quốc Hận (Cà Mau) nhận định, báo cáo của Chính phủ vẫn chưa đánh giá hết thiệt hại do thiên tai, trong lĩnh vực nông nghiệp và cả các lĩnh vực thương mại, dịch vụ…
Theo ĐB, chính thiên tai, lũ lụt đã khiến những khiếm khuyết của hệ thống hạ tầng khu vực đồng bằng sông Cửu Long càng bộc lộ rõ. “Triều cường, mưa lụt khiến hàng trăm, ngàn phương tiện chết máy lần dò trên đường mưu sinh, ảnh hưởng đến học tập, sức khoẻ của học sinh vượt lũ lụt đến trường” - ĐB nói.
Do đó, ĐB đề nghị chú trọng đầu tư cho hệ thống giao thông khu vực này, lưu ý nâng cao độ các công trình giao thông, xây dựng thêm cầu cạn; bổ sung đường kết nối các khu vực và nhanh chóng hoàn thiện, triển khai các công trình đường cao tốc.
Quốc hội cần giám sát tối cao về trồng rừng, dự án đập thủy lợi
ĐB Nguyễn Thanh Hải (Tiền Giang) đồng tình với ý kiến một số ĐB phát biểu trước đó, khi nhận định về nguyên nhân của tình hình thiên tai, mưa lũ thời gian qua. ĐB cho rằng, việc xây dựng quá nhiều các dự án thủy điện vừa và nhỏ làm xói mòn, gây sạt lở đất. Dù nhiệm kỳ qua, Quốc hội đã rà soát loại ra nhiều dự án đầu tư thủy điện vừa và nhỏ, nhưng một số công trình hiện đang hoạt động còn bất cập.
“Các dự án thủy điện nhỏ hiện nay cho thấy quy hoạch còn không đồng bộ, thiếu tầm nhìn; lấp sông ngòi làm nhà ở làm trầm trọng hơn nữa sự ngập lụt ở các khu dân cư… Công tác quy hoạch thời gian tới hết sức quan trọng và cần thiết. Quy hoạch cần đồng bộ, tuân theo tự nhiên, dài hạn và gắn với phát triển bền vững; ứng dụng hơn nữa nông nghiệp sạch…” - ĐB Nguyễn Thanh Hải nói.
Do đó, ĐB Hoàng Đức Thắng đề nghị Chính phủ cần rà soát để có đánh giá cụ thể hơn, toàn diện hơn để khắc phục những bất cập hiện nay. Đối với các dự án thủy điện nhỏ, ĐB đề nghị cần có giải pháp căn cơ hơn. Trong đó, Quốc hội cần tăng cường giám sát tối cao, có quyết sách mạnh mẽ đối với việc trồng rừng, nhất là rừng đầu nguồn, rừng tự nhiên.
“Qua đợt lũ lụt này, phải có biện pháp ứng xử chủ động, sáng tạo, chống chịu thiên tai, phát triển theo hướng nhanh và bền vững; nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai; quy hoạch lại vùng, bố trí dân cư nhất là khu vực miền núi; nâng cao năng lực tìm kiến, cứu nạn; hỗ trợ sau thiên tai…” - ĐB nơi địa phương chịu nhiều ảnh hưởng bởi đợt bão lũ vừa qua kiến nghị.
ĐB Phan Thanh Bình (Quảng Nam) bày tỏ cảm ơn các cơ quan đoàn thể, đồng bào chiến sĩ cả nước đã quan tâm chia sẻ với đồng bào miền Trung nói chung và Quảng Nam nói riêng.
ĐB Phan Thanh Bình đề xuất nhiều vấn đề đáng lưu ý trong việc triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đó là: cấp không gạo cho đồng bào; khuyến khích trồng rừng gỗ lớn, cây bản địa. Với các dự án thuỷ điện, thuỷ lợi có chuyển đổi diện tích rừng, ĐB đề nghị cần giám sát trồng rừng thay thế cả về vị trí, loại cây trồng để đảm bảo chức năng phòng hộ.
“Trong quy hoạch dân cư, khuyến cáo dân làm nhà sàn, nhà chống lụt và vùng trú bão ven biển; tổng rà soát cơ sở giáo dục ở các vùng hay bị thiên tai. Các trường học phát huy vai trò rất tốt khi di dời nhân dân tránh trú bão, nên thiết kế kiên cố, đổ mái bê tông…” - ĐB Phan Thanh Bình nói.
Cụ thể hơn, một số ĐB đề nghị Quốc hội cần có rà soát và có chuyên đề giám sát các dự án trồng rừng, dự án các hồ, đập, thủy lợi…/.
Nhận xét
Đăng nhận xét